حضرت امام باقر عليه السلام

عرضه ي حديث در زمان امام باقر(عليه السلام)

تاريخ حيات فكري مسلمانان نشانگر استفاده از رهنمودهاي پيشوايان ديني در همه عرصه هاي دانش است. دانشوران مسلمان همواره كوشيده اند تا رهآورد گشت و گذار خود در بوستان حكمت الهي و گلزار زيباي نبوي و علوي و جعفري را به شكلي متناسب با عصر و زمان، كارا و كارساز ارائه نمايند.

در پس اين كوشش سترگ، تلاشي بزرگتر و همزاد آن جهت اطمينان از درستي آنچه عرضه مي كنند، صورت گرفته است. اين تلاش ديرينه، در طول تاريخ تحمّل، نقل و عرضه حديث مشاهده مي شود و تابعي از تغييرات آن بوده است و به جز برهه اي ـ آن هم فقط به دست اخباريان حنبلي و شيعي كه به هر چه حديث ناميده مي شد، اطمينان مي كردند ـ كنار گذارده نشده است. وجود شيوه هاي گوناگون دستيابي به درستي حديث، گواه گستره پهناور اين تلاش است. عرضه احاديث بر قرآن، عقل و سنّت قطعي و يا نسبت سنجي آنها با واقعيتهاي خارجي، عملي و تاريخي، هر يك فصلي از تاريخ تدوين و عرضه حديث را به خود اختصاص داده اند.
شيوه اي كه اين نوشته بدان مي پردازد، عرضه حديث بر امامان و عالمان است كه بيشتر در دوره نخستين تدوين حديث يعني «دوره حضور»، جلوه كرده است. اين شيوه كه در روايات آن را «عرض الحديث» مي نامند چيزي غير از مقابله و نسخه خواني است كه در ميان استاد و شاگرد رايج بوده است.
گرچه مقابله نسخه ها نيز كوششي جهت زدودن تحريفها، افزوده ها و كاستيهاي عمدي و سهوي بوده است.1 روش مورد نظر اين مقاله، عرضه حديث يا مجموعه هاي حديثي بر امام معصوم و يا اصحاب بزرگ و مورد اعتماد است تا تأئيد يا انكار امام را بدست آورند و يا به فهم درست حديث نائل شوند. همچنين در اين نوشته به عرضه گفته هاي مردم بر امامان و پيشوايان پرداخته نمي شود، مگر اينكه احساس شود آن گفته رايج در ميان مردم، فهم و يا برداشتي از حديث است. با اين قيد بسياري از نمونه هايي كه مي توانند در يك تحقيق گسترده تر، مورد استشهاد قرار گيرند حذف مي شود.2
افزون بر اينها بررسي عرضه انديشه هاي متفاوت كلامي از توحيد تا امامت و معاد كه به سبب پيوستگي كلام و حديث بخصوص در دوره هاي نخستين، پهنه گسترده اي از گفتگوي راويان با امامان را پوشانده است، خود مقاله اي جداگانه مي طلبد.3
زمينه عرضه حديث

گلهايي معطر از بوستان احاديث امام باقرعليه السلام

1- چه بسا شخص حريص بر امري از امور دنيا ، كه بدان دست يافته و باعث نافرجامي و بدبختي او گرديده است ، و چه بسا كسي كه براي امري از امور آخرت كراهت داشته و بدان رسيده ، ولي به وسيله آن سعادتمند گرديده است . بحارالانوار ، دار احياء الترا العربي ، ج 75، ص (166)
-----------

2- تو را به پنج چيز سفارش مي كنم : اگر مورد ستم واقع شدي ستم مكن ، اگر به تو خيانت كردند خيانت مكن ، اگر تكذيبت كردند خشمگين مشو ، اگر مدحت كنند شاد مشو ، و اگر نكوهشت كنند ، بيتابي مكن .
بحارالانوار ، دار احياء الترا العربي ، ج 75، ص (167)
-----------
3- سخن نيك را از هر كسي ، هر چند به آن عمل نكند ، فرا گيريد .
بحارالانوار ، دار احياء الترا العربي ، ج 75، ص (170)

چهل حديث گرانبها از امام باقر عليه السلام

1- قالَ الاْمامُ أبوُ جَعْفَر محمّد الباقر (عَلَيْه السلام):
إذا أرَدْتَ أنْ تَعْلَمَ أنَّ فيكَ خَيْراً، فَانْظُرْ إلى قَلْبِكَ فَإنْ كانَ يُحِبُّ أهْلَ طاعَةِ اللّهِ وَ يُبْغِضُ أهْلَ مَعْصِيَتِهِ فَفيكَ خَيْرٌ; وَاللّهُ يُحِبُّك، وَ إذا كانَ يُبْغِضُ أهْلَ طاعَةِ اللّهِ وَ يُحِبّ أهْلَ مَعْصِيَتِهِ فَلَيْسَ فيكَ خَيْرٌ; وَ اللّهُ يُبْغِضُكَ، وَالْمَرْءُ مَعَ مَنْ أحَبَّ.([1])
حضرت امام محمد باقر (عليه السلام) فرمود: اگر خواستى بدانى كه در وجودت خير و خوشبختى هست يا نه، به درون خود دقّت كن اگر اهل عبادت و طاعت را دوست دارى و از اهل معصيت و گناه ناخوشايندى، پس در وجودت خير و سعادت وجود دارد; و خداوند تو را دوست مى دارد.
ولى چنانچه از اهل طاعت و عبادت ناخوشايند باشى و به اهل معصيت عشق و علاقه ورزيدى، پس خير و خوبى در تو نباشد; و خداوند تو را دشمن دارد.
و هر انسانى با هر كسى كه به او عشق و علاقه دارد، با همان محشور مى گردد.

2- قالَ (عليه السلام): مَنْ كَفَّ عَنْ أعْراضِ النّاسِ أقالَهُ اللّهُ نَفْسَهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ، وَ مَنْ كَفَّ غَضَبَهُ عَنِ النّاسِ كَفَّ اللّهُ عَنْهُ غَضَبَهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ.([2])

كتاب موبايل معصوم هفتم امام پنجم باقرعليه السلام جاواوآندرويد

از سري كتابهاي موبايلي هُدا نِت

حاوي احاديث و حكايات و درسهاي آموزنده و اشعار مدح ومرثيه و نوحه حضرت باقر عليه السلام

تهيه وتنظيم توسّط حجّة الاسلام حاج سيدمحمدباقري پور

درمؤسّسه فرهنگي هُدي نت

كتاب موبايل معصوم هفتم امام باقرجاوا

http://dl.hodanet.tv/ebookmobile/masom7bagher.jar

كتاب موبايل معصوم هفتم امام باقرآندرويد

http://dl.hodanet.tv/ebookmobile/masom7bagher.apk